Ebeveynleri en çok zorlayan bebeklerde uyku düzeni sağlayamamaktır. Uyku düzeninin olmaması bebeğin sağlığı ve gelişimi bakımından olumsuz sonuçlar vermekle birlikte anneler için de oldukça sıkıntılı bir durumdur. Anne bebeğinin bakımı için fazladan çaba sarf eder.
Bunun üzerine bebeğin uyku düzeninin olmaması annenin çok daha fazla enerji harcaması demektir. Bu durumda annenin bedensel ve psikolojik olarak yıpranmasına neden olur. Hem bebeğin hem de annenin sağlıkları için mutlaka uyku düzeni oluşturulmalıdır.
Doğru bir uyku düzeninin oluşturulması için annelerin bu konuda bilgi almaları önerilir. Bebeklerin uyku düzeni onların gelişimlerini destekler. Bebeğin iyi ve kaliteli uyuması için gerekli şartları sağlamak ve uyku saatlerinin belirlenmesi annenin de işini kolaylaştırır.
Mümkün olduğunca bir program dahilinde hareket etmeleri yararlı olur. Programa sadık kalınırsa kısa sürede bebeğe sağlıklı bir uyku düzeni oluşturulur. Unutulmamalıdır ki bebeklerin gelişimlerinde gerek gündüz gerekse gece uykularının tartışılmaz bir önemi vardır. Her ebeveynin bu konuya gereken önemi vermesi şart.
Bebeklerin Uyku Düzeni Ne Zaman Düzene Girer?
Bir bebeğe uyku düzeni oluşturmak için bebeğin 3 aylık olması gerekir. Yani bir bebek için 3 aylık dönemden itibaren bir uyku düzeninden bahsedilebilir. 3 aylıktan küçük bebekler için uyku düzeni oluşturmak oldukça zordur.
Bebeklere Uyku Düzeni Nasıl Oluşturulur?
Bebeklerde uyku düzeni denilince genelleme yapmak doğru olmaz. Zira bazı bebekler uykuyu severler ve gün içinde daha fazla uyurlar. Bazı bebeklerse uykuyu sevmezler ve çok daha az uyku uyurlar.
Uyku düzeni oluşturmak için öncelikle bebeğe gündüz ve gecenin farkı öğretilir. Bunu yapmak için öncelikle gündüz perdeler açık olmalıdır. Gün ışığının içeri girmesi sağlanmalıdır. Anne günlük aktivitelerini yapmaya devam eder. Bu sırada seslerin çıkması normaldir ve bebeğin sese alışması gerekir.
Gece olduğunda perdeler kapanır ve yaşam alanının ışıkları olabildiğince kısılır. Daha alçak sesle konuşmak, çok yüksek sesler ve gürültüler çıkarmamak gerekir. Yani bebeğin uykusunu kaçıracak onu tedirgin edecek davranışlardan kaçınılmalıdır. Bebek beslendikten sonra eğer gerekiyorsa altı değiştirilir.
Onun uykusunun kaçmaması için onunla iletişim azaltılır. Söz gelimi ona oyun yapılmaz. Hemen yatırılır. Bu adımlarla bebek gündüz ve gece ayrımını öğrenmeye başlar. Uyku düzeninin temel adımları atılır. Bunlara ek olarak bebek anne ve babayla aynı odada olsa da farklı yatakta yatmalıdır. Zira bebeğin uyku düzenine alışması için yalnız başına yatmayı öğrenmesi şarttır.
Bebekler Ne Zaman Bütün Gece Uyur?
Bir bebeğin bütün gece rahat ve kaliteli bir uyku uyuması için yukarıda bahsedilen gündüz gece ayrımını öğrenmiş olması gerekir. Bebek bu aşamadan sonra geceleri uyku uyumaya başlar. Bununla beraber gündüz bebeğin uyanık olarak zaman geçirmesi, ebeveynleriyle aktivitelerde bulunması da önerilir. Elbette gündüz uyku saatlerine de dikkat edilmelidir. Eğer bebek gün boyunca düzensiz uyuyarak uykusunu alırsa gece uyuması zorlaşacaktır.
Bebeklerde Uyku Düzensizliği Nasıl Giderilir?
Bebeklerde uyku düzensizliğinin giderilmesi için ilk olarak anne ve babanın uyku düzeni programına uyması ve bunun için gerekli adımları kararlı bir şekilde atması gerekir. Eğer yapılan programa uyulursa bebeğin uyku düzensizliği sorunu da ortadan kalkar.
Bebeğin Uyku Saatleri Nasıl Olmalı?
Bebeklerin yaş aralığı dikkate alınarak bir düzen oluşturulmalıdır. Bebeklerin aylık dönemlerine göre ideal uyku saatleri vardır. Anne ve babalar bu saatlere göre doğru saatler ayarlayarak düzen kurarlar.
Bebeklerin Sağlıklı Uyku Süreleri
Bebekler için sağlıklı uyku süreleri vardır.
- 2-3 aylık dönemde; 3-4 saat uyku uyur.
- 3 aylık olduklarında tüm gece uyurlar.
- 4 aylık dönemde gündüzleri daha kısa, geceleri daha uzun süre uyur.
- 6 aylık dönemde 5-6 saatlik uyku döngüsü içinde bir ya da iki kez uyanırlar.
- 10 aylık bebekler günde 10-13 saat uyurlar.
- 12 aylık bebeklerde yaklaşık 10-13 saat uyurlar.
Bebekler için Uyku Ortamı Nasıl Hazırlanmalı?
Yatak seçimi oldukça önemli. Yatağın kalitesine dikkat edilmelidir. Öncelikle bebeğin gelişimine uygun yatak seçilmelidir. Yatağın korkuluklarının olması gerekir. Korkuluk parmaklıkları 6.5 cm’ den geniş aralıklarda olmalıdır.
Parmaklığın inip kalkmasını sağlayan mekanizmada çocuk kilidi olmalıdır. Bebeğin sağa sola çarpabileceği göz önüne alınarak yatak malzemesine dikkat edilmelidir. Tüm bunlara dikkat edilirse bebeğin hem güvenli hem de rahat uyuyabileceği bir yatak tercih edilir.
Odanın ısısı çok yüksek olmamalıdır. Bebekler serin ortamlarda çok daha rahat uyurlar. 20-21 derece uygun bir sıcaklıktır. Işık bebeği rahatsız eder. Uyku için gerekli olan melatonin hormonu karanlığı seven bir hormondur. Bu nedenle odada az ışık olmalıdır.
Odada sakin ve yumuşak renkler kullanılmalıdır. Parlak, dikkat çeken, cıvıltılı renkler bebeğin dikkatini dağıtır. Bu da onun uykusunu kaçırır. Oyuncaklarla bir oda da bebeklerin uyku düzenini olumsuz etkiler.
Bebek Uykusunda Doğru Bilinen Yanlışlar
Bebeklerin kundaklandıklarında uydukları yanlıştır. Belki bu durum bebeğin güvende hissetmesine neden olabilir. Ancak kalça çıkığına zemin hazırlar. Bu alışkanlık uzun yıllar uygulanmış olsa da günümüzde hiçbir doktor ve uzman tarafından önerilmez. Kalça çıkığı ciddi bir rahatsızlıktır ve geç kalındığı taktirde cerrahi müdahaleye varan sonuçlar doğurur.
Bebeklerin ayakta ve kucakta sallanarak kolayca uyuduğu inancı yanlıştır. Zira bebeğin uyuması için böyle bir eyleme gerek yoktur. Bebekler gerekli şartlar sağlandığında kendi başlarına uykuya dalabilirler.
Bebekleri ağlamalarına rağmen yatağa bırakıp uyumalarını beklemek son derece yanlıştır. Bebek çok ağlıyorsa ona temas etmek, onunla konuşmak bebeğin güvende hissetmesin sağlar. Huzursuzluğu biter ve sakinler. Onu kucağa alıp biraz oyalamak da yararlı olur. Elbette bunu her ağladığında yapmak da doğru değildir. Zira bu durum bebek için bir alışkanlık haline gelir ve her ağladığında bunun yapılmasın ister.
Uyku öncesinde bebeklerle oynamak ebeveynlerin vazgeçilmez alışkanlıklarından biridir. Oysa bu durum oldukça yanlıştır. Uyku öncesinde bebekle oynandığında bebeğin uykusu kaçar. Sakinleyemez. Dolayısıyla uykuya dalamaz. Bunun için bebekten uzak durmak, sakin bir ortam hazırlayarak onun kendi kendine uykuya dalmasını sağlamak gerek.
Bebekleri genelde biberon ya da emzikle yatırırlar. Bebeğin bu şekilde sakinleşip uykuya daldığı söylenir. Ancak bu durum bir alışkanlık haline döner. Bu alışkanlık ileriki evrelere kadar devam eder. Bu nedenle bebek bu şekilde uykuya daldıktan sonra ağzındaki biberon ya da emzik mutlaka alınmalıdır.
Gece Beslenmeleri ve Bebek Uykusu Üzerine Etkileri
Bebek meme emmek için uyanmıyorsa beslenme için bebeği uyandırmak yanlış olur. Eğer bebek uyanıyorsa ve meme istiyorsa beslenmesi uygundur. Gece beslenmesi yavaş yavaş sona erdirilmelidir.
Gündüz Uykularının Bebek Sağlığına Etkisi
Gündüz uykusu çocuklar için önemli bir ihtiyaçtır. Bir çocuk sadece gece uyuyarak uykusunu alamaz. Gündüz uykusu çocuğun dinlenmesini sağlar. Gündüz uykusunu düzenli uyuyan bebekler daha huzurlu olurlar. Aynı zamanda gündüz uykuları çocukların nörolojik gelişimlerini destekler.
Gündüz uykusu;
- Öğrenmeyi kolaylaştırır ve pekiştirir.
- Sağlıklı büyümeyi ve fiziksel gelişimi destekler.
- Mutsuzluk, stres gibi olumsuz psikolojik durumları ortadan kaldırır.
- Ağlama, huysuzlanma gibi durumları azaltır.
- Gündüz uykuları bebeklerdeki uyku düzeninin olmazsa olmazlarıdır.